Fotograaf: Peter Stassen

Een wandeling in de natuur brengt je dichter bij je innerlijke zelf en bij je lichaam. Het maakt je vrij van gedachten en vastgehouden emoties in de spieren. Een paard draagt deze natuur ook in zich en deelt die met ons, als we ons op onze zintuigen afstemmen en volledig aanwezig zijn. We maken verbinding tussen hoofd en hart, onze gevoelens stromen in ons lichaam, wat we als helend en versterkend ervaren. Mij aan die energiestroom overgeven en die creatief gebruiken is het doel van mijn leren en leven met paarden. Leren met paarden is voor mij een therapie van lichaam en geest.

Vele leermethoden richten zich op het “doen” van allerhande dingen met een paard. Maar paarden grazen of doezelen het grootste deel van de tijd. Ze “doen” weinig. Samenzijn met onze paarden zonder tijdsdruk en zonder planning, is wat ik met paarden doe. Het is hierbij de kunst om met een grote betrokkenheid open te zijn, zintuiglijk en intuïtief te ervaren, en in mijn “midden” aanwezig te zijn. Zo ontvouwt zich de volheid van het Leven met grote “L”: het landschap, het gras en de lucht, de planten, de bomen en de paarden. Het mooie is dat je er niets voor moet “doen” Je moet er ook niets voor “leren”, want je kan het al.

Natuurlijk leren is zelf zien, zelf beleven en zelf ontdekken. Niemand weet immers wat ik ervaar, en wat juist of goed is voor mij. Ik probeer zoveel mogelijk te weten te komen door te luisteren, te voelen en zelf te ervaren. Ik beantwoord stapje voor stapje de vragen die ik gaandeweg krijg. In het beste geval komt er een groeiproces op gang. Groei is dan de mogelijkheid om met mijn paarden in relatie te treden en met mijn paarden te communiceren. In het begin was het mij bewust inzetten, nu is het een moeiteloze natuurlijke houding. Er is in vier jaar zoveel vertrouwen ontwikkeld, we kennen elkaar zo goed dat het minste signaal een “duidelijke communicatie” is. Wanneer ik mijn hand, mijn schouder, mijn hoofd maar een beetje beweeg, weet mijn paard wat ik “denk” en wat ik “bedoel”.

Hoe dat mogelijk is? Het antwoord ligt bij de aard van het paard. Wanneer een paard je vertrouwt, is het helemaal bij jou (verbinding). Zijn leven ligt in jouw handen. Je mag dat vertrouwen daarom ook nooit beschamen, want dat heeft altijd verstrekkende gevolgen voor de relatie. Ik ken zo’n gevoelige paarden, die het na één fout van de ruiter/menner voor bekeken houden, en weigeren in een wedstrijd nog iets te presteren. Gelukkig voor ons zijn de meeste paarden wel vergevingsgezind. Maar toch, vertrouwen komt op de eerste plaats bij paarden. Altijd.

Het is aan je paard om je zijn vertrouwen te geven, maar het is aan jou om hem daarbij te helpen. Het is een stuk makkelijker voor je paard, als jij “echt” bent. Je kan dat van je paard leren, op de manier die ik hierboven beschreven heb. Dat is “je paard als leermeester” gebruiken. Maar je kan het ook zonder je paard leren. Lichaamstherapieën, Oosterse spiritualiteit, meditatie, yoga, tai chi,… kunnen ook helpen. De twee sleutelbegrippen in al deze verhalen zijn “lichaam” en “natuur”.

Ons lichaam is een instrument van verbinding. Net zoals paarden zijn wij in staat om indrukken van buitenaf receptief op te nemen en van daar uit op onze unieke wijze te reageren. Paarden voelen wanneer we in een staat van “awareness” zijn. De paard-mens of centaur reageert rustig op externe prikkels en is alert in onverwachte situaties. Hij is open, kalm, blij, nieuwsgierig en leeft in het Nu. Hij communiceert met zijn lichaam. Ademen, centeren en gronden zijn daarbij essentieel:

  • Ademen schept een verbinding tussen lichaam en geest en tussen jou en je paard. De verbinding laat ook zijn wie je bent. Een vrije en volledige ademhaling zegt je dat je ontspannen bent, rustig, en helemaal aanwezig. De onvrije ademhaling ontloopt de verbinding en daarmee ook de betekenis of de zin.
  • Centeren is je midden gebruiken als het punt van waaruit je lichaam zichzelf bestuurt. Je weet wat je wilt/denkt, maar je kan de controle aan je midden overlaten.
  • Gronden is je met de aarde verbinden, de aarde-energie toelaten. Gronden zet je met beide benen op de grond. Het haalt je in het Nu en stimuleert bewust en aandachtig zijn. Gronden heeft een diepe betekenis, het is thuiskomen bij jezelf, bij je lichaam. Het geeft je een gevoel van veiligheid, stabiliteit, rust, vertrouwen en levenskracht.

Paarden leven in een natuurlijke staat van zijn. Ze zijn van nature met hun bron en met hun omgeving verbonden. Ze zitten ook helemaal in hun lichaam. Ze helpen ook ons meer lichaamsbewust te leven. Hun aanwezigheid creëert een energieveld dat ons helpt meer in ons lichaam aanwezig te zijn, m.a.w. te gronden. Nieuwetijdsmensen noemen dat bewustzijn het Centaurbewustzijn. Dat is bewustzijn zonder het gevoel er apart van te staan. Denken en voelen vloeien samen. Onze innerlijke verdeeldheid is opgeheven, de instinctieve energieën in ons lichaam zijn geactiveerd. We kunnen nu vloeiend heen en weer gaan tussen instinct, emotie en rationeel denken. Als deze drie bronnen met elkaar in harmonie zijn en gewaarwording, gevoel en kenvermogen doorgeven (“awareness”), zijn we volledig aanwezig (“presence”).

Voor ons paardenmensen betekent dat, wanneer we zo volledig aanwezig zijn, er geen “onduidelijkheden” meer in de communicatie tussen mens en paard zijn. Zonder een verbinding met ons instinct kunnen we ons dus niet met een paard verbinden. Een paard kan ons “lezen” en begrijpen dank zij deze verbinding.

Ik heb met onze paarden veel geoefend. Duizenden uren met ze samen doorgebracht zonder iets te doen. Het heeft niet enkel mijn relatie met onze paarden maar mijn hele leven veranderd! Na jaren worstelen om alles te beheersen, ben ik nu in staat zijn mijn lichaam en mijn leven zijn gang te laten gaan. Ik voel dat ik van binnenuit leeft en niet meer wordt geleefd of beperkt door uiterlijke omstandigheden, mijn emoties of mijn overtuigingen. Mijn brein maakt me bewust van nieuwe waarnemingen, nieuwe ervaringen. Ik leer het beheersen van de wereld vanuit het denken los te laten, en in de plaats daarvan mijn zintuigen, de gevoelsstroom in mijn lichaam, mijn intuïtief weten en kennen te vertrouwen.

There is a shift taking place. The awakened man is taking off his armour in order to communicate his feelings and understand the value of his own emotions. He is conscious of the separation that has existed between the mind and the heart and is listening to his inner voice. He is aware of the illusions of ego and chooses to live authentically, always accountable for his actions. He is comfortable in his own vulnerability, choosing to be sensitive and compassionate without sacrificing his strength as the protector. He is spiritual without the need to be religious and does not judge someone for having a different view to what he holds true. He genuinely cares for humanity and has a close connection to all of nature.” (Daniel Nielsen)